cold-storage سردخانه صنعتی
سردخانه cold-storage
cold-storage ، سردخانه یا سیستمهای تبرید تراکمی ، به مکانی
گفته می شود که با گرفتن گرما از آن جا می توانیم دما را با توجه به ظرفیت و کاربری سیستم کاهش دهیم.
نگهداری مواد غذایی بمدت زیاد و جلوگیری از فساد آن از نظر بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت فراوان است.
انسان از گذشته راه های گوناگونی را برای نگهداری موادغذایی به کار می برده است.
امروزه با افزایش جمعیت، گسترش و پیشرفت شهرنشینی برای
نگهداری موادغذایی بیشتر از روش سرد کردن و منجمد کردن استفاده می کنند.
بنابراین علم و اصول تبرید و سردخانه های بزرگ یکی از ضرورت های زندگی امروز شده است.
پیشرفت در این صنعت نه تنها برای نگهداری مواد غذایی بلکه برای
استفاده کردن در صنایع داروسازی، ساختمانی، دفاعی و … از مهمترین
cold-storage سردخانه صنعتی
اهداف کشورهای جهان شده و از اهمیت بالایی برخوردار است.
تمام سیستم های تبرید تراکمی از چهار قسمت اصلی تشکیل شده اند.
این چهار قسمت عبارتند از :
۱- کمپرسور
۲- کندانسور
۳-شیر انبساط
۴- اواپراتور .
نحوه کاربرد سردخانه cold-storage
در کلیه سردخانه ها cold-storage از وجود یک نوع ماده سرمازا
( مبرد ) در یک مدار بسته نفوذناپذیر استفاده می شود.
در این سیستم ها عمل سرد کردن به طور پیوسته و متوالی انجام می گیرد.
تمام سرد کننده ها بر اساس یک سیکل معین عمل میکنند.
در سردکردن با عملیات مکانیکی از یک کمپرسور برای متراکم کردن گازمبرد استفاده می شود.
به این ترتیب سیکل حاصل را سیکل تراکمی و گاهی سیکل تراکم تبخیری می نامند.
بکار بردن نام سیستم تراکم تبخیری به این علت است که عمل تراکم
بخار و تبدیل آن به مایع سرمازا بوسیله کمپرسور و کندانسور انجام می گردد.
به این ترتیب انتقال انرژی حرارتی حاصل می شود.
کمپرسور cold-storage
کمپرسور cold-storage در سیستم ، در واقع همان کار قلب را می کند در بدن.
همانطور که قلب خون را در بدن به جریان می اندازد ، کمپرسور
هم مبرد را در سیستم به جریان می اندازد.
ماده سرما زا در یک قسمت از سیکل حرارت محیط خود را جذب
کرده و در قسمت دیگر آن را دفع می کند .
به عبارت دیگر کمپرسور گاز سرمازا را در وضعیتی قرار می دهد
که حرارتی را که قبلا و از محیطی با فشار کم جذب کرده بود پس بدهد.
چون کمپرسور حرارت را از محیطی به محیط دیگر انتقال می دهد
به آن پمپ حرارتی نیز می گویند.
کندانسور cold-storage
کندانسور cold-storage هم از یک سری لوله فین دار وفن الکتریکی تشکیل شده است.
کارش مایع کردن مبردی است، که توسط کمپرسور فشرده و داغ شده و دمای آنرا کاهش می دهد .
شیر انبساط مایع مبرد خروجی از کندانسور را به صورت پودر تبدیل می کند.
اواپراتور cold-storage
اواپراتور cold-storage هم دستگاهی است که مبرد در آن به جوش
می آید و در هنگام جوشیدن گرمای لوله ها و فین ها را گرفته و آنها را خنک میکند.
وقتی فین ها خنک شد فن هوای داخل اتاق سرد خانه را از لا به لای
فین ها عبور داده و باعث خنک شدن هوای داخل سرد خانه میشود.
علاوه بر این اجزای اصلی در سیستمهای تبریدی یکسری اجزای فرعی هم وجود دارد مانند :
اویل سپراتور روغنی را که از کمپرسور فرارکرده را جدا می کند واز
یک بدنه یا پوسته توری و یک صفحه فلزی و فلوتر تشکیل شده است .
ریسیور cold-storage
ریسیور cold-storage یک مخزن است که مبردی که در کندانسور
مایع شده است در آن جمع میشود.
درایر که از دو قسمت بدنه یا پوسته و سنگ کر درایر تشکیل
شده است و روطوبتی را که وارد سیستم شده جذب میکند و
تا حدی کار فیلتر رو انجام میدهد و پس از اشباح شدن باید عوض شود.
اکسپنشن هم یک شیر اتوماتیک است که مبرد را به صورت
اسپری داخل اواپراتور می پاشد.
اجزای سیستم سردکننده
یک سیستم سرد کننده از یک قسمت فشار قوی و یک قسمت فشار ضعیف تشکیل شده است.
حرارت از سمت فشار ضعیف گرفته می شود و در سمت فشار قوی دفع می شود.
قسمت فشار ضعیف :
در سیکل ماده مبرد یک دوره ( سیکل کامل ) را مرتبا تکرار می نماید .
به این ترتیب که از شیر انبساط حرکت کرده و به طرف اواپراتور می رود.
بعد از طریق لوله مکش کوپرسور به کمپرسور می رود.
از شیر انبساط تا ورودی کمپرسور را قسمت فشار ضعیف گویند.
مقدار فشار این قسمت به نوع سیستم و دمای ورودی اواپراتور و محیط سرد بستگی کامل دارد.
بایستی در نظر داشت فشار از خروجی شیر انبساط تا کمپرسور ثابت است.
این قسمت را قسمت با فشار پایین یا قسمت فشار ضعیف سیستم می نامند .
چون اواپراتور به تنهایی مهمترین قسمت از فشار پایین است.
به این سبب اصطلاح فشار پایین یا ضعیف اغلب به کویل اواپراتور اطلاق میشود.
فشار در قسمت پایین گاهی اوقات فشار عقب نیز نامیده می شود .
قسمت فشار قوی :
کمپرسور، لوله خروج گاز از کمپرسور،کندانسور،مخزن مایع مبرد
و لوله حامل مایع مبرد که قسمت با قیمانده از
سیستم تبرید می باشد به نام قسمت قوی نامیده می شود.
cold-storage سردخانه صنعتی
نحوه عملکرد سیستم cold-storage
ابتدا مبرد توسط کمپرسور cold-storage از قسمت کم فشار سیستم
مکیده شده و به قسمت پر فشار کمپرس می شود.
بر اثر فشار مبرد داغ شده و به صورت گاز داغ در می آید و از آنجا به اویل سپراتور میرود.
در آنجا روغنی که همراه مبرد از کمپرسور خارج شده، جدا می شود
و بعد از اینکه به سطح معینی رسید، فلوتر باز شده و روغن را به کمپرسور بر میگرداند.
و مبرد داغ هم به سوی کندانسور میرود، درآنجا مبرد خنک می شود
و به صورت مایع با دمای محیط تبدیل می گردد و به ریسیور میریزد.
بعد پس از عبور از شیر اکسپنشن به صورت اسپره داخل اواپراتور
تزریق میشود و به علت افت فشار ناگهانی در این قسمت مبرد به جوش می آید.
گرمای اطراف خود را میگیرد و باعث می شود لوله ها و فینهای اواپراتور سرد بشود.
بعد فن الکتریکی هم هوای داخل سرد خانه را از لای فین ها عبور میدهد
و باعث میشود هوای داخل سردخانه سرد شود.
بعد مبرد به صورت بخار اشباع شده در آمده به سمت کمپرسور میرود.
ولی قبل از رفتن به کمپرسور از آکومولاتور عبور میکند تا اگر
احیانآ مبرد بصورت مایع به کمپرسور نرود.
چون برگشت مایع به کمپرسور باعث آسیب دیدن کمپرسور می گردد.
سیکل همین گونه ادامه پیدا میکند تا دمای اتاق سردخانه به اندازه تنظیمی برسد.
گروه های سردخانه ای cold-storage
سردخانه ها cold-storage به طور کلی به چهار گروه اصلی دسته بندی می شوند :
۱- یخچال فریزر خانگی
۲- یخچال فریزر ویترین مغازه ها
۳- سردخانه ی تجاری که قابل استفاده در فروشگاه ها و رستوران ها است.
۴- سردخانه ی صنعتی در ابعاد بزرگ که برای فریز کردن و نگه داری مواد به کار می رود .
با اهمیت ترین جنبه ی سردخانه ها ، ظرفیت و مصرف انرژی آنها است.
سردخانه های دسته ی تجاری و صنعتی از نظر کمپرسور ،
کندانسور ، تبخیر کننده و شیر انبساطی متفاوت از دسته های اول و دوم هستند .
در سردخانه های صنعتی مصرف انرژی بسیار بالا است که
باید تمهیداتی را برای آنها در نظر گرفت .
سردخانه صنعتی cold-storage
سردخانه صنعتی cold-storage مجموعه ساختمان و تأسیساتی است.
در آن، شرایط لازم برای نگهداری محصولات کشاورزی، مواد غذایی
و دیگر مواد یا کالاهای فاسدشدنی از نظر دما، رطوبت نسبی و … به طور مصنوعی تأمین میشود.
انواع سردخانه صنعتی :
سردخانه بالای صفر
سردخانه بالای صفر را سردخانه های کوتاه مدت یا بلند مدت نیز می نامند.
دمای نگهداری سردخانه بالای صفر از ۱+ الی ۴+ درجه سانتیگراد میباشد.
در سردخانه بالای صفر درجه برای نگهداری کوتاه مدت محصول
تا دمایی بالاتر از نقطه انسردخانه زیر صفرجمادش سرد و نگهداری میشود.
سردخانه های کوتاه مدت معمولا با وارد نمودن تدریجی محصول و تعویض سریع آن همراه است.
بر اساس نوع محصول زمان نگهداری، از یکی دو روز تا یک هفته
یا بیشتر تغییر میکند ولی به ندرت از ۱۵ روز تجاوز میکند.
ساخت سردخانه نگهداری بلند مدت در انباره های تجاری
(سردخانه های عمومی) انجام میشود.
در این مورد نیز زمان نگهداری محصول به نوع و شرایط ورودی محصول بستگی دارد.
محصولات قابل نگهداری در سردخانه بالای صفر شامل :
سبزیجات ، میوه ، صیفی جات ، مواد لبنی ، گل و گیاه ، دارو و … میباشد.
سردخانه زیر صفر
سردخانه زیر صفر را سردخانه انجماد مینامند.
در سردخانه زیر صفر، محصول منجمد و در دمای ما بین ۱۲- تا ۲۳- درجه سانتیگراد نگهداری میشود .
محصولات قابل نگهداری در سردخانه زیر صفر شامل :
گوشت منجمد ، مرغ منجمد ، ماهی منجمد ، سبزیجات منجمد ، صیفی جات منجمد و … میباشد.
سردخانه دو مداره
سردخانه دو مداره cold-storage ، سردخانه ایست که قابلیت
عملکرد هر دو حالت سردخانه زیر صفر وسردخانه بالای صفر را داراست.
در سردخانه دومداره بایستی پس از تخلیه سردخانه ( بالای صفر یا زیر صفر ) :
در یکی از این حالات و تغییر به حالت دیگر ، اتاق سردخانه را با
مواد نانو ضدعفونی و شستشو کرد که پس از بارگیری مجدد باعث بو گرفتن محصول جدید نشود.
نگهداری محصولات مختلف در شرایط بهینه، نیاز به سردخانه های
مجزایی دارد که از نظر اقتصادی امکان پذیر نیست.
پیش سردکن
پیش سردکن cold-storage فضایی است که محصول در دمایی بالاتر
(معمولا دمای محیط یا کشتارگاه) وارد آن میشود و بایستی
با سرعت هرچه بیشتر تا دمای نگهداری سرد شود.
محصول پس از رسیدن به آن دما از آنجا خارج و برای نگهداری
در سردخانه در سالن نگهداری قرار میگیرد.
جابجا کردن محصول در طول زمان سردکن، تأثیر شدیدی در
کیفیت نهایی و عمر محصول دارد.